Beleid mee vormgeven om de impact van je praktijk te vergroten

Uit de meest recente denkoefening met de leden van het sociaal-sportief platform kwam 'beleidsbeïnvloeding' als een belangrijk thema naar voor om de komende jaren rond aan de slag te gaan. Daarnaast willen we als platform een digitale leeromgeving zijn waar praktijken elkaar kunnen treffen voor uitwisseling en advies.

Om die redenen nam ik samen met 5 sociaal-sportieve praktijken uit het Vlaams sociaal-sportief platform deel aan de masterclass "Beleid Vormgeven om Impact te Vergroten" van de sociale innovatiefabriek.
Vanuit het platform beleefde ik een leerrijke dag met Molenbeek Rebels, KAAGent Foundation, Younited, Grinta en Minor Ndako. Keynotes, paneldiscussies en interactieve ronde tafels zorgden voor een zeer leerrijke voormiddag.
Die opgedane kennis en concrete tips willen we graag in dit artikel delen. We maakten een samenvatting van de voornaamste concrete tips om beleid mee vorm te kunnen geven en zo de impact van je sociaal-sportieve praktijk te kunnen vergroten.

De aanhouder wint

Uit de pitch van Adam Weiss van ClientEarth kwamen volgende concrete tips:

-Je uitgangspunt bij beleidsbeïnvloeding is dat je de wet of het decretaal kader kan weten aan te passen (vb. klimaatzaak die geleid heeft tot nieuwe wet of vb. Thuisonderwijs is nu verankerd in het beleid door lobbywerk Bednet)

-Soms blijkt het aanklagen van de overheid een noodzakelijke stap.

-Wees geduldig. Blijf je resultaten en meerwaarde als sociale innovator voorleggen aan het beleid. Vaak zet je 2 stappen vooruit en 1 stap achteruit. Keep on going, sommige beleidswijzigingen kosten ‘tijd en boterhammen’.

-Een sterk netwerk is essentieel, bouw sterke banden met je expertennetwerk, de administratie van het lokaal of Vlaams bestuur en peer organisaties.

Concrete tips voor sociaal-sportieve praktijken voor beleidsbeïnvloeding

Uit het panelgesprek en de ronde-tafelgesprekken kwamen verschillende tips voor sociaal-sportieve praktijken:

-Breng 1 heldere boodschap. Je hoeft niet alle thema's of doelstellingen waar je organisatie op inzet toelichten aan de overheid. Onderzoek welke doelen de overheid wil bereiken en hoe je hieraan kan bijdragen via jouw organisatie. Vertrek vanuit een gemeenschappelijk doel tussen jouw organisatie en de overheid.

-Vertaal de sociale impact een stukje naar economische impact zodat het beleid sneller mee is in je verhaal. Kies heel bewust de invalshoek (vb. zoek een aanknopingspunt in de beleidsteksten van de overheid).

-Bewijs dat je organisatie resultaten haalt, wordt zo professioneel mogelijk (ook al heb je een kleine organisatie).

-Hou je focus. Spring niet op elke opportuniteit maar zorg dat je gefocust aan je doelen werkt. De ene collega focust op lobbywerk richting administratie, de andere zorgt dat alles in de praktijk vlot verloopt.

-Bouw een sterke band met de administratie van je lokaal of Vlaams beleid. Contact met het kabinet (en minister) is ook belangrijk, maar die samenstelling wisselt meer. Of probeer eens om het kabinet én de administratie in 1 meeting te hebben?

-Denk bewust na over je pitch bij beleidsmakers. Een  pitch heeft meer impact als het verhaal verteld wordt door een jongere uit de specifieke doelgroep. Gebruik tijdens je pitch ook de taal die de beleidsmedewerkers gebruiken.

-Breng een positieve boodschap, blijf weg uit het activisme. Soms start je als organisatie in een grijze zone en kan je het beleid helpen met de eerste regelgeving op te stellen. Duw aan de ‘boundaries’ vanuit die grijze zone.

-Betrek de burger om je verhaal sterker te maken (vb. C'est qua le patron - Value of the whale - prijs van eerlijke en duurzame melk waarbij de burger zelf bepaald wat ze belangrijk vinden, nadien productie van die specifieke melk)

-Betrek alle stakeholders en blijf dicht bij je medespelers die hetzelfde (maatschappelijk) doel voor ogen hebben maar tegelijkertijd beroep doen op dezelfde subsidiepot.

-Denk ruimer dan het vakje sport wanneer je het beleid mee wil vormgeven. Met sociaal-sportieve werkingen kan je ook doelen bereiken binnen de beleidsdomeinen onderwijs, preventie, inburgering, welzijn,... Dus ook daar is beleidsbeïnvloeding noodzakelijk

-Creëer Buzz via storytelling, persoonlijke verhalen hebben meer impact

Tot slot gaf het panel 3 tips naar beleidsmakers: Geef experimenteerruimte, eis niet te veel KPI's en ga in gesprek met andere beleidsdomeinen binnen de overheid.

Praktisch aan de slag als sociaal-sportieve praktijk

In het namiddaggedeelte werd sport het centrale thema, met bijzondere aandacht voor sociaal-sportief en sport als middel. Het werd een uitwisselingsmoment tussen KAAGent Foundation, Younited en Grinta(leden van het platform), Micromoves, Soccer stars, Sport Vlaanderen en de sociale innovatiefabriek.

Wim Beelaert van KAAGent Foundation ging van start met een concreet stappenplan dat je helpt om de band met je lokale overheid te versterken en meer impact te hebben. Neem als praktijk een kijkje naar de presentatie'sociaal-sportieve praktijken & steden en gemeenten: ideale partners?
Deze presentatie vloeit voort uit een workshop van Spo(r)tlight waarbij Stad Gent, KAAGent Foundation en Sporaround een workshop in elkaar boxten.

Aanvullend waren er nog een reeks van tips:

-De overheid heeft heel wat uitdagingen en problemen waarvoor ze op zoek zijn naar partners die hierin kunnen helpen. Sociaal-sportieve praktijken zijn 1 van de partners die een heel sterke meerwaarde kunnen betekenen, speel hierop in.

-Check na de verkiezingen de beleidsteksten / regeerakkoord en kijk welke uitdagingen geformuleerd worden en gebruik dit als kapstok

-Zorg voor een sterke meting van je resultaten (aantal sporters, aantal vrijwilligers, aantal sporturen).

-Laat 'wat je vertelt' wetenschappelijk onderbouwen.

-Zorg dat je signalen vanuit het veld opvangt, bijhoudt en rapporteert aan je lokaal bestuur, zo zien ze dat je een heel waardevolle grassroots partner bent .

-Stel je doelen realistisch maar zorg dat je ze minstens bereikt, liefst nog iets meer dan je vooropgestelde doelen.

-Probeer te verbinden, niet te polariseren. Breng een Wij-verhaal

-Verzamel de juiste competenties in je organisatie en je netwerk. Werk samen, je kan niet alles zelf.

-Zorg voor een sterke band met je administratie, zorg bij voorkeur voor 1 overleg met je lokale overheid dat beleidsoverschrijdend is zodat alle diensten je verhaal in 1 keer horen

-Neem de geschiedenis mee, hoe ging met vroeger met bepaalde problemen om?

Inzichten door uitwisseling met de scalers groep

Samen kwamen we tot uitdagingen en opportuniteiten voor sociaal-sportief en sport als middel.

Opportuniteiten

-Sociaal-sportief staat voor het eerst in het Vlaams regeerakkoord. Concreet gaat het om de zin ‘We investeren extra in beleid dat sportfederaties en ‘clubs stimuleert om laagdrempelig en doelgroepgericht in de zetten op sociaal-sportieve praktijken’. Dit kan een kapstok vormen voor het platform.

-Het BIIND-netwerk is een belangrijk bestaand netwerk om verder concrete acties mee op poten te zetten binnen een concreet kader en met partners ruimer dan sport. Het masterplan is af en vormt een goed vertrekpunt. 

-afgelopen 3 jaar waren er 33 coachingstrajecten bij sportfederaties rond het thema kansengroepen plaats. Dit gebeurde door o.a. coaches vanuit sociaal-sportieve praktijken. De impact wordt momenteel onderzocht en is interessant om mee uit te pakken.

-Sport Vlaanderen is vragende partij om meer met sociaal-sportief samen te werken rond o.a. Start2Coach.

Uitdagingen

-We zouden de globale impact van de praktijken van het platform beter in kaart kunnen brengen, over de 50 praktijken heen (aantal vrijwilligers, aantal sporters, aantal trainers).

-De sociaal-sportieve methodiek is uniek en nog te weinig gekend. Hierop meer inzetten om doelen in andere beleidsdomeinen te bereiken.

-sportfederaties hebben nog veel noden qua caoching rond inclusie en participatie. Dit enerzijds qua bewustwording van het bestuur en personeel rond deze thema’s. Alsook bij het zoeken van de juiste samenwerkingen om zo de duurzaamheid van een project rond inclusie en/of participatie van bij de start in de bouwen. 

-De federale overheid heeft fiscale hefbomen maar benut deze nu nog niet. Sportbedrijven die professionele sporters tewerkstellen, denk maar aan professionele voetbalclubs, genieten een fikse vrijstelling van de bedrijfsvoorheffing. Ze dienen vandaag in ruil een beperkte verplichte besteding van het vrijgestelde bedrag te besteden aan jeugdsport. Nu ook jeugdsport in grote mate geprofessionaliseerd is - profcontracten vanaf 15 jaar zijn geen uitzondering meer - schiet deze verplichte besteding haar doel voorbij. Een maatschappelijk relevante hervorming zou kunnen zijn om de verplichte besteding open te trekken naar social return, waaronder de financiering van sociaal-sportief werk. Zo creëren we een win-win voor sport en samenleving.

-Zouden we kunnen lobbyen dat sportbedrijven met financiering vanuit de overheid ook een social return moeten bieden in de toekomst?